LFB in Praag voor uitwisselen ervaringen over burgerrechten
Een team van 8 LFB-medewerkers heeft meegedaan aan een uitwisseling in Praag. Samen met teams uit Portugal, Italië en Tsjechië. We praatten met elkaar over burgerrechten en de inzet van ervaringsdeskundigheid.
Een mooie kans om waardevolle kennis die wij bij de LFB opdoen, te delen met andere landen. We hebben ook van elkaar geleerd.
Team Nederland bestond uit LFB-ervaringsdeskundigen Douwe, Rosa, Frederique, Melissa en Mireille. En de coaches Anne, Joost en Sandra. De uitwisselingsreis was van 25 tot 30 mei.
Op vijf dagen zijn we met alle teams bij elkaar gekomen in Praag.
Mireille heeft van iedere dag opgeschreven hoe we dit hebben ervaren.
Maandag – kennismaken
Vanochtend begonnen met een bijzondere kennismaking met andere ervaringsdeskundigen uit Portugal, Italië en Tsjechië. Wat een warm welkom! Het voelde meteen vertrouwd en inspirerend, ondanks dat we allemaal uit verschillende landen komen.
Tijdens het programma stelde iedereen zich voor per organisatie. Het viel me op dat er veel respect is en aandacht voor ieders verhaal. Maar wat ik vooral voelde, is dat de échte gelijkwaardigheid — zoals wij die bij de LFB zo sterk ervaren — nog niet overal vanzelfsprekend is. Bij de LFB zijn we gewend om echt sámen te werken, op gelijke voet, als collega’s en ervaringsdeskundigen. Dat maakt me trots: die kracht nemen we mee en hebben we hier laten zien.
We maakten, als creatieve werkvorm, een moodboard. Over de verschillende rollen die je als ervaringsdeskundige kunt hebben. En wat daarbij voor jou belangrijk is. Een fijne vorm om jezelf echt te laten zien.


Dinsdag – samenwerken en spiegelen
Wat vandaag voor mij opnieuw duidelijk werd: praat mét ons, niet over ons.
Zo belangrijk om als ervaringsdeskundige serieus genomen te worden. Wij zijn de experts van ons eigen leven.
We deden vandaag als ‘icebreaker’, het spiegelspel: jij doet iets voor, de ander doet het na. Actief, leuk, verbindend.
Daarna gingen we aan de slag met het thema ‘burgerrechten’.
Wij dromen over onderwijs waar álle kinderen samen opgroeien, geen aparte scholen meer.
Toegankelijke info in begrijpelijke taal. Gelijke rechten.
Geen drempels meer voor mensen met een beperking. Minder betutteling, meer vertrouwen.
We deelden ervaringen, gingen in gesprek. En Rosa sloot indrukwekkend af met een krachtige terugkoppeling namens onze groep. Je kon een speld horen vallen.
Het raakt me telkens weer dat het nog lang niet overal goed geregeld is.
Maar juist daarom: we moeten blijven strijden. En blijven spreken.


Woensdag – bingo en beelden
We trapten de dag af met een leuke werkvorm: bingo-kaarten om elkaar beter te leren kennen. Een speelse en ontspannen manier om het ijs te breken. Met de vertaalapp erbij konden de meeste mensen gewoon lekker meedoen. En we hadden mooie gesprekken met elkaar. Ondanks onze verschillende achtergronden hebben we verrassend veel gemeen.
Later wandelden we naar een prachtig park. Daar stond een gezellige picknick voor ons klaar.
Tijdens de picknick deden we een creatieve werkvorm: ‘levende standbeelden’. We moesten raden wat de ander uitbeeldde. We hebben veel gelachen – ook belangrijk.
Donderdag – politiek en waar we voor staan
Vandaag stond in het teken van politiek. We deden een schijnverkiezing met elkaar: Wat vinden wij belangrijk in ons eigen land? En welke partijen passen daar volgens ons bij?
We bespraken onze idealen, de dingen die beter kunnen en hoe verkiezingen in elk land geregeld zijn.
Er waren duidelijke verschillen, maar ook mooie overeenkomsten.
In onze groep bespraken we eerst wat wij in Nederland graag zouden willen:
- Openbaar vervoer moet voor iedereen toegankelijk én goedkoper worden.
- De stemleeftijd mag omlaag naar 16+.
- Politiek moet duidelijker en begrijpelijker worden uitgelegd – bijvoorbeeld zoals op Steffie.nl.
- Er zijn zoveel partijen en mensen dat kiezen soms echt lastig is.
- Er moeten meer ervaringsdeskundigen in de politiek komen, iemand die echt kan spreken namens mensen met een beperking.
We leerden ook van anderen hoe het in hun land is geregeld.
In Italië mag iedereen boven de 18 stemmen. Wie hulp nodig heeft, mag die krijgen – net als bij ons.
Maar de minister van Gehandicaptenzaken daar krijgt weinig aandacht, dat is jammer.
In Tsjechië mogen mensen die veel ondersteuning nodig hebben nu nog niet stemmen, maar volgend jaar verandert de wet.
En in Portugal zit zelfs iemand met een beperking in de regering.
Ieder land presenteerde zich met zijn partij. Vervolgens kon iedereen stemmen op een partij.
Het LFB ‘by and for’-team kreeg de meeste stemmen!




Vrijdag – evalueren en afscheid nemen
Door de uitwisseling met belangenbehartigers uit andere landen wordt je wereld echt groter.
Iedereen heeft een ander verhaal, een andere achtergrond – en dat maakt het zo bijzonder.
Het opent je blik en laat je soms anders naar mensen kijken.
Je krijgt nieuwe inzichten, alleen al door te horen hoe het leven van een ander eruitziet.
Het was waardevol om samen terug te blikken op deze dagen. En om onze feedback en ideeën mee te geven aan de organisatie. Wat vonden we goed, wat kon anders, en wat werkte juist niet voor ons? Alles kwam aan bod.
We hebben genoten van deze dagen, samen met collega’s en mede-ervaringsdeskundigen.
We hebben hard gewerkt, waren zichtbaar en hebben met onze kennis en inzet indruk gemaakt op de organisaties die erbij waren.
Hoe verder
Dit was de eerste uitwisseling van een reeks van vier. Want ieder land komt aan bod.
Nederland zal in 2026 de teams uit de andere landen ontvangen.
