Hoe is de samenwerking tot stand gekomen met de LFB?

Vanuit Toezicht Sociaal Domein.
Toezicht sociaal domein is een samenwerkingsverband van vier rijksinspecties.
De vier rijksinspecties bestaan uit:

• gezondheid en jeugd
• justitie en veiligheid
• sociale zaken en gelegenheid
• onderwijs.

We doen gezamenlijke projecten waarin we een thema onderzoeken.
Dat gebeurt vaak op gemeentelijk niveau, soms bij meerdere gemeentes.
Een van de punten waar we signalen van krijgen en waar we zelf ook meer van willen weten is: Hoe gemakkelijk hebben mensen met een licht verstandelijke beperking toegang tot hulp van de gemeente?

Je moet je zelf aanmelden bij de gemeente en je moet vragen beantwoorden van gemeenteambtenaren.
Dan hoop je dat je krijgt wat past bij jou.
Het zijn een paar ingewikkelde dingen die voor ieder mens moeilijk kunnen liggen.
Je moet naar de gemeente toe om je verhaal te doen en tegelijkertijd weten wat je wil.
Voor mensen met een licht verstandelijk beperking kan dat wel eens een extra drempel zijn.
Vertel ik dit wel goed? Word je geholpen bij je vraag? Je moet vertellen over je eigen situatie.
Omdat de gemeente dan kan beoordelen of de hulp voor jou past bij jouw situatie.

Kunnen wij als inspectie mensen met een licht verstandelijk beperking helpen en ondersteunen?
Er voor zorgen dat gemeentes er heel goed mee omgaan?
Dat het straks voor niemand een probleem is de hulp te krijgen waar die recht op heeft.

Het is goed om een mysterie guest in te zetten.
Dat is iemand die ‘speelt’ dat hij een hulpvraag heeft.
Hij gaat naar de gemeente toe om te kijken wat er gebeurt.
Het beste is dan eigenlijk dat we vragen of iemand met een verstandelijke beperking mysterie guest wil zijn.
Dan wordt het echt, ook voor de gemeenteambtenaren.

We hebben daarom mensen met een beperking nodig.
Dan kunnen we ook echt bij de gemeenteambtenaren toetsen hoe hij het doet, hoe hij omgaat met allerlei mensen.
In dit geval met iemand met een verstandelijke beperking die een hulpvraag heeft.
We zijn op zoek gegaan en bij de LFB terecht gekomen.
Zij hebben ons ondersteund om de vraag werkelijkheid te maken voor de gemeente.

Wat hebben jullie geleerd van de LFB over mensen met een licht verstandelijke beperking?

Het eerste is dat mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) heel veel kunnen.
Wij kunnen ze zo inzetten als mysterie guest.
Bij elke gemeente is het gelukt, want nergens is door gemeenteambtenaar ontdekt dat ze met een mysterie guest te maken hadden.
Dat is al een belangrijk punt natuurlijk.
Als we door de mand vallen dan kunnen we gelijk stoppen met het toetsen.
Dan moeten we uitleggen wat de hele bedoeling was van het onderzoek en dan weet zo’n ambtenaar dat het niet echt is.

Om er voor te zorgen dat niemand het ontdekt, hebben we veel geoefend.
We hebben een dagje een rollenspel gedaan. Over wat er gebeurt in zo’n gesprek.
Wat voor vragen kun je verwachten en wat voor antwoorden kun je geven?
In de praktijk is het bijzonder goed gelukt.
We hebben de LFB-ers heel goed kunnen inzetten in alle gemeentes.
En het heeft heel wat opgeleverd.

Wat waren de belangrijkste punten waar we de gemeente over wilden toetsen? 

We hebben samen met de LFB de volgende punten vastgelegd, die voor mensen met LVB belangrijk zijn:

• Staat het duidelijk aangegeven waar je moet zijn voor de toegang?
• Krijg je genoeg informatie?
• Is de website toegankelijk, kan je makkelijk de weg vinden?
• Als je een afspraak hebt, is het dan mogelijk om je verhaal te vertellen?
• Wordt er dan geluisterd?
• Word je dan goed op weg geholpen?

Jullie hebben een prijs gewonnen van dit onderzoek. Wat was dat voor prijs en waarvoor? 

Wij hebben de Innovatieprijs voor inspecties gewonnen.
Innovatie betekent vernieuwend en daar kijken ze naar.

Ongeveer 30 projecten deden er mee. Wij hebben vanuit Toezicht Sociaal Domein dit project opgegeven.
Omdat wij denken dat wij met het inzetten van mysterie guests vernieuwend bezig zijn.
Vooral ook omdat wij mensen met een licht verstandelijke beperking inzetten.
We hebben daarbij de publieksprijs gewonnen en ook nog de juryprijs.
In die jury zaten mensen van verschillende rijksinspecties en een aantal van de gemeente inspecties die het project beoordelen.

Zouden jullie nog een keer samenwerken met de LFB voor een project? 

Ja! We maken elk jaar een jaar-werk-plan waar we in bekijken wat voor onderzoeken we komend jaar gaan doen.
De samenwerking met de LFB en de LFB-ers was wel heel leuk.
Ik heb het zelf erg plezierig ervaren en veel lol gehad. Bijvoorbeeld op die oefendag die we hadden.
Sommige LFB-ers vonden het spannend.
Een medewerker zei nog de dag dat we naar de gemeente gingen: “Ik heb vannacht tot vier uur niet kunnen slapen. Ik vond het zo spannend om te doen.”
Achteraf vond iedereen het leuk van de LFB-ers én de mensen van de inspectie.
Voor de gemeentes heeft het heel veel informatie opgeleverd.
Daar kunnen ze straks aan werken: wat ze juist goed doen en wat beter kan.

Wat heb je zelf geleerd van dit project en wat heb je geleerd van de samenwerking met de ervaringsdeskundigen?